Diakonat stały – najważniejsze informacje

Archidiecezja gnieźnieńska, po decyzji o rozpoczęciu formacji do stałych posług lektoratu, akolitatu i katechisty, przygotowuje się do wprowadzenia stałego diakonatu.

Czym  jest stały diakonat? Sobór Watykański II w Konstytucji dogmatycznej o Kościele przywrócił diakonat „jako właściwy i trwały stopień hierarchii” (LG 29), a sam urząd diakonów – jak pisał później św. Paweł VI – powinien być „siłą napędową służby Kościoła, czyli diakonii wobec miejscowych wspólnot chrześcijańskich, oraz znakiem lub sakramentem samego Pana Chrystusa, który nie przyszedł, aby Mu służono, ale aby służyć” (AP, nr 2). Kościół wprowadzając formalnie stały diakonat, nie sięgał zatem po coś nowego, wcześniej nieznanego, ale po istniejącą przez wieki funkcję. Od blisko 25 lat diakonat stały istnieje także w Polsce, w 15 diecezjach zostali wyświęceni już diakoni (łącznie jest ich 116), a kolejne 9 diecezji rozpoczęło już przygotowania do jego wprowadzenia.

Celem ustanowienia stałego diakonatu jest zatem, podobnie jak w przypadku wprowadzanych posług, sięgnięcie do istniejących już w Kościele form, które będą go ubogacały. Towarzyszyć powinno temu wołanie do Ducha Świętego o to, by z jednej strony rozbudzał w sercach konkretnych mężczyzn gotowość do pójścia drogą powołania, a z drugiej otwierał wspólnotę na ten pochodzący od Pana Boga dar. Choć jedną z istotnych funkcji, którą spełnia diakon jest posługa w ramach liturgii, to jednak najważniejszą jego rolą jest posługa miłosierdzia i w takim duchu trzeba patrzeć na obecność diakonów w życiu parafii. Może pojawić się pokusa, by traktować stałych diakonów jako antidotum na zmniejszającą się liczbę powołań do kapłaństwa. Oczywiście, mogą oni stanowić bardzo konkretne wsparcie w pracy duszpasterskiej, jednak czymś złym byłaby klerykalizacja posługi diakonów. Mają oni spełniać posługę ściśle diakońską.

Najbliższe miesiące będą służyły zapoznaniu wiernych z istotą diakonatu oraz jak najlepszemu przygotowaniu do rozpoczęcia formacji dorosłych mężczyzn, którzy, jeśli zostaną do niej dopuszczeni, rozpoczną swoje 3,5-letnie przygotowanie od Wielkiego Postu 2026 r. Będzie to także czas, w którym kandydaci zdobędą odpowiednie wykształcenie teologiczne.

Do formacji, po przejściu rekrutacji, mogą być dopuszczone osoby, które w dniu planowanych święceń nie będą miały mniej niż 35 i nie więcej niż 65 lat. W przypadku mężczyzn żonatych, formację mogą rozpocząć ci, którzy mają przynajmniej 5-letni staż małżeński. Ważną rolę w rozeznawaniu powołania odgrywają także żony kandydatów, które również muszą wyrazić zgodę na święcenia swoich mężów.

Wszelkich informacji udziela Dyrektor Formacji, ks. Jakub Kapelak. Formalna rekrutacja rozpocznie się dopiero od Adwentu, jednak już teraz zainteresowani rozeznawaniem swojego powołania mogą skontaktować się z nim za pośrednictwem e-maila: stalydiakonat@gmail.com

Fot. BP KEP
1 lipca 2025