
Początki archidiecezji na finał
O powstaniu archidiecezji i metropolii gnieźnieńskiej i jej dziejach w dobie pierwszych koronacji królewskich w Gnieźnie mówił 23 listopada w Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej ks. dr Łukasz Krucki, historyk i wicedyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie. Wykład zamknął cykl spotkań rozpoczętych w placówce w lutym tego roku, a wpisujących się w przygotowania do przyszłorocznych obchodów 1000-lecia koronacji Bolesława Chrobrego i Mieszka II.
Celem przedsięwzięcia była przede wszystkim edukacja i upowszechnienie wiedzy nt. pierwszych koronacji królewskich, które odbyły się w 1025 roku w katedrze gnieźnieńskiej – wówczas budowli wczesnoromańskiej. Tematyka prelekcji obejmowała spektrum aspektów historycznych koronacji, które przybliżyli słuchaczom profesorowie uczelni wyższych oraz pracownicy naukowi muzeów i archiwów. Wykładom towarzyszyły wystawy, na których prezentowano unikatowe zabytki z zasobów Muzeum i Archiwum Archidiecezjalnego. Omawiając w ostatnim wykładzie okoliczności powstania pierwszej organizacji kościelnej na ziemiach Polski ks. Krucki zauważył, że starania o to podjął już Mieszko I, o czym być może świadczy Dagome iudex – dokument z X wieku darowujący wczesne państwo piastowskie w opiekę Stolicy Apostolskiej. Starania te zakończyły się sukcesem dopiero za rządów Bolesława Chrobrego, a konkretnie w 999 roku, kiedy na synodzie w Rzymie papież Sylwester II, łącznie z kanonizacją św. Wojciecha, dokonał kanonicznej erekcji archidiecezji, a na jej pasterza powołał brata przyrodniego męczennika Radzyma-Gaudentego, który w źródłach historycznych zapisany jest jako archiepiscopus sancti Adalberti (arcybiskup św. Wojciecha). Decyzję tą proklamowano w 1000 roku na synodzie w Gnieźnie z udziałem cesarza Ottona III, co historia zapamiętała jako słynny Zjazd Gnieźnieński. Akt ten – jak podkreślił ks. Łukasz Krucki – gwarantował młodemu państwu polskiemu niezawisłość i suwerenność zarówno w sferze kościelnej, jak i politycznej.