„1025. Narodziny Królestwa”, czyli w Warszawie o Gnieźnie
Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej zaprasza na wystawę „1025. Narodziny Królestwa”, której uroczysty wernisaż odbędzie się 14 listopada w Muzeum Historii Polski w Warszawie. Organizatorem wystawy są trzy muzea: Muzeum Historii Polski w Warszawie, Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy oraz Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej. To właśnie z inicjatywy i współpracy powyższych instytucji narodziła się powyższa ekspozycja.
Patronem honorowym wystawy jest Prymas Polski abp Wojciech Polak oraz minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska. Ekspozycję, w niezmienionym kształcie, będzie można oglądać w Warszawie przez niecałe dwa miesiące od 11 listopada do 29 grudnia br. Po tym okresie wystawa zostanie przearanżowana i udostępniona do dalszego zwiedzania aż do 29 czerwca 2025 roku.
Dla Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej jest to kolejne wydarzenie wyprzedzające przyszłoroczną rocznicę koronacji Bolesława Chrobrego i Mieszka II w katedrze gnieźnieńskiej. Przypomnijmy, że od początku 2024 roku w Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej, odbywają się wykłady dotyczące tematyki koronacji królewskich w Gnieźnie. Prelegentami są wykładowcy uczelni wyższych w Toruniu i Poznaniu oraz pracownicy instytucji kultury. Kolejnym akcentem, który pojawił się w wyniku współpracy Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej z instytucjami kultury, jest wystawa „1025. Narodziny Królestwa” w Muzeum Historii Polski w Warszawie.
„To istotny akcent naszej działalności – mówi Bartosz Przybyła, dyrektor Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej – promujemy bowiem miasto Gniezno poza jego granicami. Od początku rozmów na temat wystawy najważniejszym jej celem była dla mnie promocja i pokazanie Gniezna ze Wzgórzem Lecha i koronacyjną katedrą gnieźnieńską w ważnym miejscu, a Warszawa i Muzeum Historii Polski takim właśnie jest. Z tego też względu, pośród wielu obiektów na ekspozycji warszawskiej znajdzie się kilka zabytków z Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej, między innymi: kielich Dąbrówki, tzw. koronacyjny oraz pierścień arcybiskupa Jakuba Świnki. Będą to najcenniejsze obiekty na wystawie. Widzę szansę, że z tego miejsca, z Warszawy, usłyszy o naszym Gnieźnie, wiele Polek i Polaków, których serdecznie zapraszam do Pierwszej Stolicy Polski, do katedry gnieźnieńskiej, w której w roku 1025 koronował się pierwszy król Polski, Bolesław Chrobry” – zachęca dyrektor Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej.
Wystawa ma na celu upamiętnienie 1000. rocznicy koronacji Bolesława Chrobrego na króla Polski. Opowieść wystawy skupia się głównie na XI w., ze szczególnym uwzględnieniem dokonanych w tym stuleciu koronacji: Bolesława Chrobrego, Mieszka II i Rychezy Lotaryńskiej oraz Bolesława Śmiałego i jego żony (Agnieszki?). Opowieść przedstawiona na wystawie koncentruje się nie tylko na postaciach monarchów i monarchiń, ale także, a może wręcz przede wszystkim, na królestwie, które powstało i utrwaliło się w XI w. Chodzi zarówno o samą ideę Polski jako królestwa, która trwała również w czasach, gdy państwo nie posiadało króla, jak i kulturowy i fizyczny wymiar państwa Piastów w XI w. Prowadzenie narracji dwutorowo, to znaczy, zarówno koncentrując się na monarchach i koronacjach, jak i na królestwie jako takim, będzie korzystne z perspektywy prezentowanych eksponatów które, siłą rzeczy będą bardziej związane z państwem i ludźmi je zamieszkującymi, niż z konkretnymi władcami czy datami. Ważnym narzędziem narracyjnym, obok obiektów i ikonografii, będzie także dźwięk oraz analogowe i multimedialne stanowiska interaktywne.
Wystawę otworzy moduł „Królestwo”, który prowadzić będzie bezpośrednio do serca opowieści, czyli do modułu „Gniezno – serce królestwa”, w którym prezentowane będą najcenniejsze eksponaty całej wystawy. Następnie, jako oprawa do modułu centralnego, zaprezentowane zostaną trzy moduły uzupełniające: „Trzej królowie”, „Król między królami” oraz „Król i Krzyż”. Na koniec wystawy, jako rodzaj epilogu i zwieńczenia opowieści prezentowany będzie moduł „Królestwo bez króla”. Moduł „Gniezno – serce królestwa” stanowi serce całej wystawy – jest to jej najważniejsza część, tutaj omówione są najważniejsze kwestie dotyczące znaczenia i okoliczności koronacji królów i królowych Polski w Gnieźnie w 1025 oraz 1076 r. Przestrzeń ekspozycyjna tego modułu nawiązuje do wnętrza wzniesionego z kamienia, pałacu i katedry w Gnieźnie (chodzi o katedrę romańską, inną od obecnej ceglanej). Ten moduł podzielony jest na 5 części: centrum modułu stanowi część „Skarby królestwa”, częściami pobocznymi będą „Archidiecezja”, „Gniezno”, „Cień Cesarstwa” oraz „Utracone skarby”.
