25. Dzień Judaizmu

Z udziałem Prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka i Naczelnego Rabina Polski Michaela Schudricha odbyły się 17 stycznia w Poznaniu centralne obchody 25. Dnia Judaizmu. Podczas uroczystości w Akademii Lubrańskiego przedstawiciele obydwu religii zapalili Menorę Dialogu. Jubileuszowym uroczystościom towarzyszyły słowa z Księgi Proroka Izajasza „Moje myśli nie są myślami waszymi” (Iz 55,8).

Na początku nabożeństwa, które odbyło się w Auli Poznańskiej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej abp Wojciech Polak powiedział, że Żydzi i chrześcijanie pragną modlić się o to, „aby dobry Bóg, Bóg jedyny, który jest Bogiem chrześcijan i Żydów otworzył nasze umysły i serca, abyśmy coraz bardziej myśleli, słuchali i mówili na sposób Boży. Prymas wskazał, że „tylko wtedy będziemy potrafili pełniej siebie rozumieć, z większą cierpliwością sobie wybaczać, bardziej siebie szanować i kochać”.

Na początku spotkania zapalono Menorę Dialogu – symbolu pojednania i dialogu. Ze strony żydowskiej uczyniła to Alicja Kobus, wiceprzewodnicząca Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP, zaś ze strony katolickiej – bp Rafał Markowski, przewodniczący Komitetu KEP ds. Dialogu z judaizmem.

Rozważając słowa z Księgo Proroka Izajasza, będące mottem tegorocznego spotkania „Moje myśli nie są myślami waszymi” rabin Michael Schudrich mówił o miłosierdziu Boga. Wskazywał, że jeśli człowiek zgrzeszył, lecz będzie prosił Boga o przebaczenie, to może oczekiwać, że Bóg okaże mu miłosierdzie.

„To wielka nauka dla nas, bo kiedy człowiek będzie doświadczał krzywdy od drugiego, to powinien mu wybaczyć, powinien być jak miłosierny Bóg” – mówił naczelny Rabin Polski. Przyznał, że taka postawa wydaje się sprzeczna z logiką, bo doświadczywszy krzywdy, człowiek ma prawo domagać się wyrównania zła. „Ale tradycja mówi – nie, musisz być jak Bóg. Jeśli oczekujemy miłosierdzia Boga wobec nas, to my kolei powinniśmy umieć wybaczać tym, którzy nam zawinili” – wskazał Michael Schudrich.

Z kolei abp Grzegorz Ryś skomentował fragment Ewangelii św. Łukasza, w którym Jezus mówi o miłości do nieprzyjaciół. Wskazał, że rozważając słowa z proroka Izajasza „Moje myśli nie są myślami waszymi”, jesteśmy zapraszani do tego, żeby przekroczyć swoje myślenie i to, co chcielibyśmy nazwać zasadą sprawiedliwości.

„Można doświadczyć ogromnego miłosierdzia i w dalszym ciągu myśleć kategoriami sprawiedliwości” – mówił metropolita łódzki, przypominając historie z Ewangelii. Przywołał też słowa Dunsa Szkota: „Bóg chce/szuka współmiłujących”, wyjaśniając, że Bóg kocha i szuka tych, którzy chcą kochać razem z Nim.

„Jesteśmy strasznie zgorszeni Bogiem, który jest miłosierny, nawet wtedy, gdy odmieniamy słowo miłosierdzie przez wszystkie przypadki – wskazał abp Ryś, dodając, że im częściej to słowo wypowiadamy, tym łatwiej postawić pytanie, czy rzeczywiście się z miłosierdziem utożsamiamy.

Podczas nabożeństwa modlono się m.in. o pokój na świece, zwłaszcza na Bliskim Wschodzie i w Ziemi Świętej oraz za Polskę. Modlono się także za Żydów i chrześcijan, „aby wierni słowu Bożemu byli dla współczesnego pokolenia świadkami bezwarunkowej miłości Boga do swojego stworzenia, a ze swej historii umieli wyczytać drogę miłosierdzia i triumfu życia nad śmiercią”.

Podczas nabożeństwa odczytano też słowo abp. Stanisława Gądeckiego. „Mimo upływu 25 lat i wielkich wysiłków uczynionych z jednej i z drugiej strony, daleko nam jeszcze do usunięcia wszystkich uprzedzeń i znalezienia odpowiedniego języka, aby ukazywać prawdziwe oblicze Żydów i judaizmu, jak też chrześcijan i chrześcijaństwa, i to na każdym poziomie mentalności, nauczania i przekazu” – stwierdził przewodniczący KEP.

Metropolita poznański wyraził satysfakcję, że inicjatywa Dnia Judaizmu wciąż żyje, bowiem minione 25 lat pomogło katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa.

Na zakończenie spotkania abp Wojciech Polak powiedział, że 25 lat obchodów Dnia Judaizmu „ma prowadzić ku temu, co się nie kończy, co jest wiecznością Boga, przed Którego obliczem jesteśmy. To jest także źródło naszej nadziei i radości” – powiedział Prymas Polski.

Po raz pierwszy Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce obchodzono w 1998 r. w Warszawie. Od tego czasu centralne obchody odbywają się w największych polskich miastach, a równocześnie w wielu innych miejscowościach.

Ustanowiony przez Episkopat Dzień Judaizmu ma pomóc katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa i przypominać, że antysemityzm jest grzechem. Ma przybliżać nauczanie Kościoła po II Soborze Watykańskim na temat Żydów i ich religii. Służy też posoborowemu wyjaśnianiu tekstów Pisma Świętego, które w przeszłości mogły być interpretowane w sposób antyjudaistyczny i antysemicki.

Co roku centralne obchody Dnia Judaizmu organizuje inna polska diecezja wraz z powołanym w 1996 r. Komitetem ds. Dialogu z Judaizmem. Obecnie do gmin żydowskich w Polsce należy ok. 4 tys. osób, natomiast społeczność Żydów w Polsce szacuje się na ok. 20 tys.

KAI

Fot. Robert Woźniak