80. rocznica rzezi wołyńskiej

Kościelne obchody upamiętnienia 80. rocznicy rzezi wołyńskiej rozpoczęły się w piątek w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie. Sprawowano liturgię słowa „Ojcze Nasz”, w której uczestniczyli przewodniczący KEP abp Stanisław Gądecki, zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego abp Światosław Szewczuk i przewodniczący Konferencji Biskupów Rzymskokatolickich Ukrainy bp Witalij Skomarowski. W czasie nabożeństwa ogłoszono i podpisano wspólne Orędzie abp. Gądeckiego i abp. Szewczuka.

„Zapisujemy kolejne ważne karty w księdze pojednania tak, abyśmy potrafili ułożyć naszą wspólną przyszłość jak wolni z wolnymi i równi z równymi” – czytamy w orędziu

W nabożeństwie „Przebaczenia i Pojednania” polsko-ukraińskiego w bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciele uczestniczył m.in. metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz i prymas Polski abp Wojciech Polak oraz przedstawiciele Kościoła greckokatolickiego.

Oświadczenie podpisane przez abp. Gądeckiego i abp. Szewczuka podkreśla, że rosyjska agresja na Ukrainę „uświadamia nam na nowo, że pojednanie między naszymi narodami i współpraca wolnej Polski z wolną Ukrainą stanowią niezbędne warunki pokoju w naszej części Europy”. W przeciwnym przypadku rozgrywającym zawsze będzie „ten trzeci” – przestrzegają autorzy dokumentu.

W pierwszych słowach dokument przypomina, że historia relacji polsko-ukraińskich jest pełna pięknych, dobrych i heroicznych czynów, ale niestety, także trudnych i dramatycznych wydarzeń. Oba narody przyjęły chrzest w podobnym czasie, jeszcze w ramach jednego, niepodzielonego Kościoła, choć czerpiąc z innej chrześcijańskiej tradycji: jeden z bizantyjskiej a drugi z łacińskiej. I Polacy, i Ukraińcy doznali ogromnych zniszczeń ze strony totalitarnych reżimów – nazistowskiego, komunistycznego oraz skrajnego nacjonalizmu.

Wspólny dokument podkreśla, że pojednanie nie jest łatwym procesem, wymaga „wzniesienia się ponad zwykłą miarę sprawiedliwości, zwłaszcza ze strony tego, który w większym stopniu – często w sposób uzasadniony – czuje się ofiarą”.

Oświadczenie nawiązuje przy tym do użytej przez polskich biskupów w liście do biskupów niemieckich w 1965 r. formuły „udzielamy wybaczenia i prosimy o nie”. Gdy wzbudziła ona sprzeciw części polskich katolików, Episkopat Polski w liście do wiernych wyraził przekonanie, że „gdyby nawet tylko jeden Polak okazał się człowiekiem niegodnym, gdyby nawet tylko jeden w ciągu historii spełnił czyn niegodny, już mielibyśmy powód do wyrażenia: «przepraszamy», jeżeli chcemy być narodem ludzi szlachetnych i wielkodusznych, narodem lepszej przyszłości”.

Hierarchowie przypomnieli następnie, że od 1987 r. podjęto wiele wspólnych inicjatyw zmierzających do pojednania polsko-ukraińskiego.

KAI

Orędzie arcybiskupa większego Światosława Szewczuka i arcybiskupa Stanisława Gądeckiego w 80. rocznicę Rzezi Wołyńskiej

7 lipca 2023