Bydgoszcz: wyzwania wielokulturowości

Z udziałem Prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka odbyła się w Bydgoszczy w dniach 6-7 listopada V Międzynarodowa Konferencja Interdyscyplinarna z cyklu „Jeden świat – wiele kultur”. Uczestnicy pochylili się nad tematem wyzwań wielokulturowości we współczesnym świecie.  

W wykładzie wygłoszonym 7 listopada nt. wielokulturowości jako wyzwania dla współczesnej Europy abp Polak przywołał słowa św. Jana Pawła II wypowiedziane w Gnieźnie w 1997 roku, w których papież trafnie zauważył, że upadek muru berlińskiego odsłonił inny, niewidzialny mur, zbudowany w ludzkich sercach z lęku, agresji, niezrozumienia i egoizmu. Ten mur ciągle dzieli Europę i nie będzie jej jedności – wskazywał wówczas – dopóki nie będzie ona wspólnota ducha. „Jedność bowiem – mówił abp Polak nawiązując do słów papieża – nie powstaje w wyniku prostego sumowania poszczególnych komponentów. Nie jest pojęciem matematycznym, lecz wydarzeniem duchowym, a co za tym idzie także wyzwaniem kulturowym, w najgłębszym tego słowa znaczeniu. Rodzi się jako owoc tego, kim człowiek jest, co otrzymał i co gotów jest ofiarować – aż po bezinteresowny i całkowity dar z samego siebie; nigdy zaś nie powstaje jako efekt produkcji czy rezultat misternych ustaleń, do których dołączane są kolejne klauzule”.

„Jedność – tłumaczył dalej Prymas – może powstać i umacniać się tylko tam, gdzie zachodzi autentyczne spotkanie pomiędzy osobami, grupami społecznymi i narodami. Staje się możliwa wtedy, kiedy nie zatrzymując się na tym, co powierzchowne i pozorne, wspólnie szuka się prawdy, dobra i piękna. Przy czym ważne jest już poszukiwanie samo w sobie i wszystko to, co ono oznacza, a zatem słuchanie sumienia, sięganie do korzeni, żywe pielęgnowanie tradycji, świadomość przynależności, odkrywanie horyzontów i dążenie do celu” – tłumaczył Prymas zwracając uwagę na konieczny wspólnotowy charakter tych działań, który domaga się rzeczywistej obecności i uczestnictwa, a to z kolei oznacza coś innego niż tylko przypadkowe czy umyślne egzystowanie obok siebie. „Traktowanie kwestii wielości kultur jak puzzli poukładanych obok siebie na jednej planszy prowadzi nieuchronnie do konfrontacji oraz napięcia, a w dalszej mierze także do sporów i konfliktów – mówił abp Polak, wskazując jednocześnie na konieczność podjęcie próby przejścia od tak rozumianej wielokulturowości w stronę współistnienia różnorodnych kultur, od frontalnego zderzenia (a często także ataku i obrony) w stronę dialogu, od nieufności i podejrzliwości wzajemnej wymiany wartości, która nie osłabia, ale oczyszcza i upiększa tożsamość poszczególnych kultur.

Więcej na www.prymaspolski.pl

Konferencja „Jeden świat – wiele kultur” jest kontynuacją corocznych spotkań naukowych, zainaugurowanych w 2010 roku, mających na celu szeroko rozumiany dialog międzykulturowy i wymianę myśli o problemach współczesnego świata w szerokim gronie ekonomistów, prawników, pedagogów, teologów, kulturoznawców, politologów, socjologów, historyków, medioznawców. Jej organizatorem jest Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa przy współudziale Fundacji Watykańskiej Joseph Ratzinger – Benedykt XVI, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Urzędu Miasta Bydgoszczy. Temat tegorocznego spotkania brzmiał: „Społeczeństwo wobec wyzwań wielokulturowości w aspekcie prawnym, religijnym, ekonomicznym i edukacyjnym”.

BK
Fot. M. Jarzembowski