Ekumeniczna modlitwa w Sejmie
Europa ma dwa płuca, wschodnie i zachodnie. Ukraina jest integralną częścią europejskiej rodziny – mówili uczestnicy śniadania modlitewnego, które odbyło się dziś w siedzibie Sejmu RP. Spotkanie z udziałem duchownych i polityków z Polski i z Ukrainy poprzedziła modlitwa w sejmowej kaplicy.
Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli Kościołów i religii z Polski i Ukrainy, duchownych, dyplomatów, naukowców, dziennikarzy oraz polityków. Modlitwie przewodniczyli arcybiskup Światosław Szewczuk, zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego oraz arcybiskup Wojciech Polak, Prymas Polski i Metropolita Gnieźnieński. Obecni są przedstawiciele Kościołów i wyznań z Ukrainy i Polski, w tym m. in. abp Eustraty Zoria, metropolita białocerkiewski Prawosławnego Kościoła Ukrainy.
Uroczystość rozpoczęła się od poświęcenia ikony św. Rodziny przez abp. Szewczuka, po czym odbyła się, bazująca na biblijnych tekstach o pokoju i pojednaniu, wspólna modlitwa ekumeniczna. Śpiew prowadził chór Basileus z parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Warszawie
Modlitwę dziękczynną poprowadził Prymas Polski, abp Wojciech Polak. Zabrał też głos podsumowując wydarzenie. – Atmosfera podczas tego spotkania jest dowodem na to, że ożywia nas Boży Duch, duch przebaczenia i pojednania – powiedział. Zwrócił uwagę na znaczenie nadziei, która oparta jest na Bogu, i która – nawet w obliczu doświadczenia ran i cierpienia – jeśli oparta jest na Bogu, zawieść nie może.
Podkreślił, że mamy dowody tej nadziei w postaci relacji między Kościołami w Polsce i w Ukrainie, budowanych przez minione lata przez osoby takie jak św. Jan Paweł II ale też kard. Myrosław Lubacziwski, kard. Lubomyr Huzar, czy kard. Józef Glemp.
Przypomniał pamiętną wypowiedź papieża Jana Pawła II o tym, że Kościół powinien oddychać dwoma płucami – płucem Wschodu i Zachodu. Mówił też o ważnych spotkaniach budujących to doświadczenie, m.in. o modlitwie o pojednanie i zgodę między narodami polskim i ukraińskim, której w 2004 na Polach Lednickich przewodniczył kard. Lubomyr Huzar.
W nawiązaniu do tych doświadczeń Prymas zaprosił wszystkich zebranych na XII Zjazd Gnieźnieński, który odbędzie się do 11 do 14 września br. w Gnieźnie pod hasłem „Odwaga pokoju. Chrześcijanie razem dla przyszłości Europy”. Wyraził też wdzięczność abp. Swiatosławowi Szewczukowi za zapowiedzianą już obecność na tym spotkaniu.
Abp Szewczuk przypomniał, że wyjątkowe wydarzenie, jakie miało miejsce w polskim Sejmie, odbywa się dokładnie w rocznicę beatyfikowania 27 ukraińskich męczenników komunizmu. Uroczystości tej 27 czerwca 2001 roku, przewodniczył we Lwowie papież Jan Paweł II podczas swojej historycznej wizyty w Ukrainie – powiedział hierarcha.
Hierarcha przywołał słowa, z jakimi przed 24 laty do Jana Pawła II zwrócił się wówczas kard. Lubomyr Huzar, wybitna postać Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego: „Ojcze Święty i w imieniu Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego pragnę prosić o wybaczenie tych, których my, synowie i córki tego Kościoła w jakikolwiek sposób skrzywdziliśmy, aby nie ciążyła na nas straszliwa przeszłość i nie zatruwała naszego życia. Chętnie przebaczamy tym, którzy w jakikolwiek sposób skrzywdzili nas”.
Abp Szewczuk podkreślił, że postać Jana Pawła II jest kluczem do zrozumienia współczesnych i przyszłych relacji polsko-ukraińskich i dodał, że był on papieżem polsko-ukraińskiego pojednania.
Wskazał, że Jan Paweł II starał się goić rany Europy po II wojnie światowej, a formułę pojednania między zwaśnionymi dotąd narodami – w tym Polakami i Niemcami – pragnął przesunąć na Wschód. Ukraiński Kościół Greckokatolicki oraz Kościół Rzymskokatolicki w Polsce ogłosiły zaś Jana Pawła II patronem pojednania polsko-ukraińskiego – przypomniał abp Szewczuk.
Gość z Ukrainy ocenił, że Jan Paweł II był także papieżem solidarności oraz, że dziś to właśnie solidarność ratuje Ukrainę i stanowi siłę tamtejszego społeczeństwa obywatelskiego.
Zdaniem abp. Szewczuka, Jana Pawła II określić można także jako duchowego ojca zjednoczonej Europy. Wskazał, że dziś, w dobie odradzania się nacjonalizmów i narodowych egoizmów, nie mamy prawa zagubić duchowych fundamentów naszego kontynentu, o których mówił papież z Polski.
Hierarcha podkreślił, że chcąc zniszczyć papieską wizję Europy, Rosja walczy dziś nie tylko czołgami i rakietami oraz że rosyjskiej propagandzie zależy także na skłóceniu Polaków i Ukraińców i dlatego uderza w nasze rany. „My tymczasem musimy kłaść na te rany balsam pojednania: udzielonego i uzyskanego. Dlatego chcemy wam powiedzieć: przebaczamy i prosimy o przebaczenie” – powiedział w Sejmie abp Szewczuk.
Zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego zapewnił, że Kościoły chrześcijańskie w jego kraju opowiadają się za przeprowadzeniem ekshumacji ofiar ukraińskich zbrodni dokonanych na Wołyniu w 1943 roku, bowiem, jak zaznaczył, „każdy człowiek ma prawo do godnego, chrześcijańskiego pochówku”.
Abp Eustraty (Zoria), Metropolita Białocerkiewski Prawosławnego Kościoła Ukrainy mówił o tym, że Ukraina jest integralną częścią Europy. Przypomniał pierwsze spotkanie z Pawłem Kowalem jeszcze w 2013 r., gdy był on posłem do Parlamentu Europejskiego i gdy do Brukseli przyjechali przedstawiciele Wszechukraińskiej Rady Kościołów i Organizacji Religijnych, zrzeszającej 16 Kościołów i tradycji religijnych. Jak podkreślił, wtedy, gdy jeszcze nikt nie miał świadomości zbliżających się dramatycznych wydarzeń związanych z rosyjską agresją, już głos Ukraińców brzmiał w tej sprawie mocno. Duchowny mówił też o samej Wszechukraińskiej Radzie Kościołów, która jest znakomitym przykładem wspólnej pracy i budowania jedności w różnorodności.
Podzielił się też osobistym doświadczeniem związanym z wizytą w Wilnie i przekraczaniem granicy między Polską a Litwą, która jest de facto granicą symboliczną. Wyraził nadzieję, że tak będzie również wyglądała granica między Polską a Ukrainą, gdy Ukraina stanie się częścią wielkiej europejskiej rodziny.
Podkreślił też, że Ukraińcy będą zawsze pamiętać o tym, co robiła i nadal robi dla nich Polska.
Podczas spotkania głos zabrali również m.in. bp Andrzej Malicki, przewodniczący PRE, abp Mieczysław Mokrzycki, łaciński metropolita lwowski, Ołena Kondratiuk, wiceprzewodnicząca Ukraińskiego Parlamentu IX kadencji, szef Kancelarii Sejmu, minister Jacek Cichocki, Hanna Wróblewska, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Mykoła Kniażycki, poseł do Rady Najwyższej Ukrainy, szczególnie zaangażowany w dialog polsko-ukraiński, Marek Kuchciński, reprezentujący polski parlament, Mykoła Toczycki, ukraiński Minister Kultury, bp Ołeksandr Jazłowecki, katolicki biskup pomocniczy diecezji Kijowsko-Żytomierskiej oraz Rustamov Aider, Wielki Mufti Krymu.
Po modlitwie i wysłuchaniu koncertu chóru Basileus uczestnicy przeszli do dyskusji przy śniadaniu na temat „Ukraina w nowej Europie. Rola Kościołów”, która koncentruje się na wzmacnianiu współpracy polsko-ukraińskiej, budowaniu pojednania oraz znaczeniu Kościołów w kształtowaniu społeczeństwa obywatelskiego w Ukrainie po wojnie z Rosją. Wydarzenie ma na celu refleksję nad miejscem Ukrainy w Europie oraz rolą wspólnot religijnych w podtrzymywaniu ducha oporu i narodowej tożsamości.
