Kopia „Mensa Mariana” w Gnieźnie

„Mensa Mariana”, kopia szczególnego obrazu przedstawiającego dzieje cudownego wizerunku Matki Bożej Częstochowskiej i znajdującego się dawniej na jego odwrocie, gości właśnie w Domu Księży Seniorów w Gnieźnie.

Oryginał do dziś stanowi zagadkę. Nie wiadomo na pewno, kiedy został namalowany, przez kogo i jaką miał pełnić funkcję. Prawdopodobnie powstał na początku XVIII wieku, dla upamiętnienia 300-lecia obecności cudownego obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze (1682 r.). „Mensa Mariana” ma bardzo bogatą kompozycję. Cztery kartusze przedstawiają dzieje cudownego obrazu w Jerozolimie i  Konstantynopolu oraz na Rusi i Jasnej Górze. Napis w centralnej części głosi: „MENSA MARIANA POTISSIMA DOMUS NAZARAEAE SVPELLEX”, co w tłumaczeniu brzmi: „Stół Maryjny, najprzedniejszy przedmiot Domu w Nazarecie”. Program ikonograficzny malowidła uzupełniają cztery weduty umieszczone na bordiurze: Kraków – ocalony od Turków 1672, Toruń odzyskany w rąk Szwedów oraz inne cudowne interwencje Maryi aż do obrony Jasnej Góry w 1655 roku. Malowidło zostało oddzielone od obrazu Matki Bożej w 1980 roku. W następnych dwóch latach trwała jego konserwacja. Na pierwotne miejsce już nie powróciło. Funkcjonuje jako osobne dzieło na specjalnym drewnianym podobraziu.

W latach 2006-2015 artysta plastyk płk Wojciech Bleja wykonał dwie kopie „Mensa Mariana” w skali 1:1. Ich poświęcenia dokonał 12 kwietnia tego roku na Jasnej Górze metropolita częstochowski abp Wacław Depo. Jedna przekazana została jako wotum do jasnogórskiego skarbca, druga peregrynuje do kościołów i kaplic. Obecnie zobaczyć ją można w kaplicy Domu Księży Seniorów w Gnieźnie, gdzie trafiła z inicjatywy ks. Ryszarda Kwiatkowskiego, byłego proboszcza parafii w Gąsawie, która szczyci się przepięknym zabytkowym kościołem drewnianym z najwspanialszym w Polsce zespołem barokowych malowideł ściennych. W przywróceniu blasku tej drewnianej świątyni Wojciech Bleja miał swój niemały udział.

 

BK
Fot. B. Kruszyk