Pamięci Prymasa z Wrześni
Wrzesińskie Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich upamiętniło okolicznościową wystawą 100. rocznicę śmierci arcybiskupa gnieźnieńskiego i poznańskiego Edwarda Likowskiego, urodzonego we Wrześni Prymasa Polski, gorącego orędownika polskości w zaborze pruskim.
Zorganizowane 8 maja uroczystości rozpoczęła Msza św. odpustowa we wrzesińskim kościele pw. Wniebowzięcia NMP i św. Stanisława BM. Eucharystii przewodniczył i homilię wygłosił ks. dr hab. Robert Kufel, kapłan diecezji zielonogórskiej, autor książkowej biografii abp. Edwarda Likowskiego. „Września ma prawo być dumna, że wydała tak znamienitą postać. Prymas Likowski przez całe swoje życie pamiętał o mieście swojego urodzenia i zawsze podkreślał skąd pochodzi. (…) Choć zmarły 100 lat temu Prymas Polski Edward Likowski nie został oficjalnie uznany świętym, to możemy być przekonani, iż całym swoim życiem na świętość zasłużył” – mówił kapłan.
Po Mszy św. w salach wystaw czasowych wrzesińskiego Muzeum Regionalnego odbył się wernisaż wystawy poświęconej Prymasowi Likowskiemu. Dyrektor placówki Sebastian Mazurkiewicz zwrócił uwagę na nietuzinkową osobowość arcybiskupa. „Bardzo interesował się historią kościoła unickiego” – mówił. Z kolei ks. Robert Kufel mówił, że życiem abp. Likowskiego zainteresował się przypadkowo, zajmując się biografią jego poprzednika abp. Floriana Stablewskiego. „Dostrzegłem wtedy, że przez cały czas przy abp. Stablewskim, a później abp. Dinderze stał późniejszy Prymas Edward Likowski. Jego postać była wtedy bardzo słabo znana i mało zbadana, zupełnie niewspółmiernie do jego zasług. Pisząc książkę chciałem to zmienić” – dodał autor biografii.
W inauguracji wystawy, oprócz mieszkańców Wrześni, uczestniczyli duchowni, a także krewni abp. Edwarda Likowskiego. Prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka, który wystawę objął swoim patronatem reprezentował jego sekretarz ks. dr Przemysław Kwiatkowski. Ekspozycja w sposób przekrojowy opowiada o działalności duszpasterskiej i naukowej hierarchy. Zobaczyć można m.in. rzadko udostępniane dokumenty, książki oraz artefakty ze zbiorów poznańskiego Archiwum Archidiecezjalnego, Muzeum Archidiecezjalnego, a także biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, którego prezesem w latach 1895 – 1915 był abp Edward Likowski. Wstęp na wystawę jest wolny.
Abp Edward Likowski urodził się 26 września 1836 roku we Wrześni. Tutaj także rozpoczął edukację, którą kontynuował później w Ostrowie i Poznaniu. Święcenia kapłańskie przyjął w 1861 roku. Wraz z działalnością duszpasterską zajmował się także pracą naukową w seminarium duchownym w Poznaniu. Był gorącym orędownikiem polskości w zaborze pruskim, za co w okresie Kulturkampfu został uwięziony. Sakrę biskupią otrzymał w 1887 roku z rąk Prymasa Polski abp. Juliusa Dindera. W latach 1895-1915 był prezesem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nadając mu wybitnie patriotyczny i polski charakter. W 1914 roku został arcybiskupem metropolitą gnieźnieńskim i poznańskim i tym samym Prymasem Polski. Jego rządy w diecezjach trwały tylko kilka miesięcy. Zmarł 20 lutego 1915 roku w rezydencji arcybiskupów poznańskich. Pogrzeb abp. Likowskiego był wielką manifestacją polskości i patriotyzmu.
Fot. Sz. Adamczyk
