Prymas do muzyków kościelnych

O znaczeniu śpiewu i muzyki kościelnej w głoszeniu Ewangelii i budowaniu wspólnoty mówił abp Wojciech Polak podczas Mszy św. z udziałem goszczących w Gnieźnie muzyków ze Stowarzyszenie Polskich Muzyków Kościelnych. „To szczególne narzędzie ewangelizacji” – mówił.

Muzycy modlili się u grobu i relikwii św. Wojciecha 24 września, w drugim dniu zjazdowych obrad. W wygłoszonej homilii abp Wojciech Polak pochylił się nad tematem muzyki kościelnej jako szczególnego instrumentu służącego ewangelizacji, który jak wszystkie formy autentycznego piękna może być uznany za drogę prowadzącą do spotkania z Panem Jezusem. „Może łatwiej zwrócić na to uwagę na zewnątrz, niż wewnątrz, gdzie niekiedy po prostu przyzwyczailiśmy się do śpiewu i muzyki w Kościele. Od zawsze były i są. Zawsze nam towarzyszą. Niekiedy więc wprost zapominamy – jak podkreśla kard. Joseph Ratzinger w Teologii muzyki kościelnej – że właśnie muzyka kościelna, która w swym wykonaniu rzeczywiście odpowiada wymogom liturgii, jest rodzajem apostolatu i służy budowaniu wspólnoty. Ma więc swoją moc ewangelizującą” – mówił Prymas. Ale i muzykę kościelną, jak i inne formy ewangelizacji, dotykają zagrożenia, o których wspomina papież Franciszek, a wśród których jest nadmierny indywidualizm, kryzys tożsamości i spadek gorliwości.

„Czyż to właśnie nie z jakiegoś umiłowania i zamiłowania do nadmiernego indywidualizmu pojawia się sytuacja, w której muzyka kościelna jest tylko akcją estetyczną na marginesie Kościoła? – pytał Prymas. – Czy z kolei pewien kryzys tożsamości nie odbija się dziś również na jakimś zwodniczym skądinąd przekonaniu, że muzyk kościelny powinien być tylko muzykiem, dla którego kościół może stanowić nawet przypadkowe miejsce pracy, bez wewnętrznego odniesienia do szczególnej natury akcji liturgicznej? I wreszcie czyż milknące niekiedy i to na dłużej wspólnoty kościelne, oprócz oczywistych obiektywnych trudności, nie odzwierciedlają jednak spadku gorliwości – mówił dalej metropolita gnieźnieński dodając, że w tym właśnie kontekście za wspomnianym już kard. Ratzingerem można powtórzyć, że pomimo, iż muzyka kościelna nie jest bezwzględnie konieczna dla każdej Eucharystii i dla każdej akcji liturgicznej, to jednak gdyby ją całkowicie i we wszystkim usunąć, Kościół pozbawiłby się integralnej części swego zadania wysławiania Boga i głoszenia Go innym.

Obok zagrożeń w obszarze ewangelizacji papież Franciszek dostrzega również szanse, które dotyczą także domeny muzyki kościelnej. Stanowi ona bowiem – jak podkreślił abp Polak – niebywałą szansę na nowe głoszenie Chrystusa i Jego Ewangelii zwłaszcza – jak zachęca nas nieustannie papież Franciszek – na peryferiach wiary. Trzeba tylko pamiętać – mówił abp Polak – że wskazywane peryferia niekoniecznie leżą daleko od samej wspólnoty Kościoła. Są i w niej obecne.

XV Zjazd Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych odbył się w Gnieźnie w dniach 23-25 września. Miasto św. Wojciecha wybrano nieprzypadkowo – w tym roku 100. rocznicę istnienia obchodzi Chór Prymasowski działający przy bazylice katedralnej w Gnieźnie, którego długoletnim dyrygentem był jeden ze współzałożycieli Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych ks. prof. Ireneusz Pawlak, nestor polskiej muzykologii, zasłużony dla odnowy i nowego rozumienia muzyki w Kościele posoborowym.

BK
Fot. R. Woźniak/Przewodnik Katolicki