Rocznica poświęcenia katedry

Pod przewodnictwem Prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka celebrowana była 1 lutego 2022 Msza św. z okazji rocznicy poświęcenia katedry gnieźnieńskiej. Dzień ten ustanowiony został z woli kard. Stefana Wyszyńskiego, który właśnie 1 lutego 1959 roku konsekrował w regotyzowanej świątyni nieistniejący już neogotycki ołtarz.

Mszę św. koncelebrowali kanonicy Kapituły Prymasowskiej z dziekanem ks. inf. Bogdanem Czyżewskim oraz proboszczem katedry ks. inf. Janem Kasprowiczem. Homilię wygłosił ks. kan. Maciej Olczyk, który wskazując na katedrę gnieźnieńską – matkę i głowę kościołów polskich podkreślił, że jest ona sanktuarium św. Wojciecha, aulą koronacyjną królów polskich, monumentalnym pomnikiem związanym z początkami polskiej państwowości, ale przede wszystkim jest świadectwem wiary minionych pokoleń, bo jak mówił w swoich kazaniach ks. Piotr Skarga: „ci, którzy Panu Bogu kościoły widome budują, pierwej kościół serdeczny w sobie zbudowali”.

„Dziś, kiedy wspominamy rocznicę poświęcenia bazyliki prymasowskiej, uświadamiamy sobie tę duchową nić, jaka łączy w ludzkim życiu sprawy widzialne i niewidzialne, jak kościół widomy, a więc ten z kamienia, cegły, drewna, związany jest z kościołem serdecznym wewnątrz nas” – mówił ks. Olczyk wskazując na wymowną analogię zachodzącą między jednym i drugim. Zarówno bowiem kościół widomy, jak i kościół serdeczny potrzebuje naszej troski, obydwa są bowiem narażone na liczne niebezpieczeństwa – wewnętrzne i zewnętrzne, obydwa również – jak podkreślił kapłan – mogą zachwycać swoim pięknem, ale mogą również obrócić się w ruinę.

Kaznodzieja wskazał również za kard. Stefanem Wyszyńskim, że zewnętrzny znak świątyni ma nam przypominać, że każda i każdy z nas jest świątynią Boga, i że „serce człowieka jest tak ukształtowane, by nosiło Boga”, a skoro tak, to człowiek może Go zanieść w każde miejsce i w ten sposób uświęcać świat.

1 lutego jest wspomnieniem poświęcenia bazyliki prymasowskiej z woli kard. Stefana Wyszyńskiego, który tego właśnie dnia w 1959 roku konsekrował w niej nieistniejący już neogotycki ołtarz. W katedrze dobiegały wówczas końca prace regotyzacyjne, które przywróciły jej dawny gotycki wygląd. Rozpoczęto je decyzją Prymasa Tysiąclecia w 1952 roku i trwały do 1965 roku.

Budowa gnieźnieńskiej katedry rozpoczęła się w 1342 roku, tuż po powołaniu na stolicę arcybiskupią w Gnieźnie Jarosława Skotnickiego herbu Bogoria, bliskiego współpracownika króla Kazimierza Wielkiego. Wcześniej w miejscu tym stała katedra romańska, w której koronował się m.in. Bolesław Chrobry. Budowa gotyckiej bazyliki trwała 260 lat. Za datę zakończenia prac przyjmuje się rok 1602, kiedy wykończona została wieża północna. Świątynia przetrwała dwa wielkie pożary miasta. Była też kilkakrotnie przebudowywana zyskując najpierw wygląd barokowy, a później klasycystyczny. Na przestrzeni wieków dobudowano do niej także wieniec kaplic, który wyróżnia ją na tle podobnych świątyń w Polsce i Europie. Pierwotny, gotycki wygląd katedra gnieźnieńska odzyskała na przełomie lat 50 i 60 ubiegłego wieku, kiedy decyzją kard. Stefana Wyszyńskiego przeprowadzono jej regotyzację.

B. Kruszyk KAI
Fot. ks. R. Malewicz