Świętowojciechowe i prymasowskie

Gniezno od sześciu wieków cieszy się obecnością i posługą Prymasów Polski. Za to bogate dziedzictwo dziękowało 23 kwietnia, podczas dorocznych uroczystości ku czci patrona miasta i Polski.
 

Gniezno jest najstarszym i największym ośrodkiem kultu św. Wojciecha w Polsce. Trwa on nieprzerwanie od przeszło tysiąca lat. Na przestrzeni tego czasu u grobu biskupa-męczennika klękali i królowie i maluczcy. Bolesław Pobożny, według zachowanych źródeł, w latach 1242-1278 modlił się u relikwii aż dziesięciokrotnie. Również Przemysł II przed uzyskaniem korony królewskiej pielgrzymował do Gniezna siedmiokrotnie. U św. Wojciecha w Gnieźnie modlił się także Władysław Jagiełło po zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem. Ostatnie kilkanaście kilometrów z Trzemeszna szedł pieszo. Orędownictwu biskupa-męczennika polecił się także król Zygmunt Stary, który wobec zagrożenia tureckiego w 1511 roku publicznie oświadczył, że zamiast liczyć na pomoc innych narodów lub szczęście wojenne, woli liczyć na św. Wojciecha.

Na uroczystości świętowojciechowe zjeżdżali też od XIII wieku książęta wielopolscy, duchowieństwo, arcybiskupi i prymasi, jeśli nie rezydowali w tych dniach w Gnieźnie. Nie zachowały się opisy celebracji liturgicznych, można jednak przypuszczać, że już wtedy miały one mniej lub bardziej zorganizowaną formę. Obecna formuła pojawiła się w XX wieku i z czasem zyskiwała na kolorycie i znaczeniu. Szczególnie pamiętane są w Gnieźnie odpusty odbywające się w latach 60-tych i 70-tych ubiegłego wieku, z udziałem Prymasa Tysiąclecia kard. Stefana Wyszyńskiego i kard. Karola Wojtyły, wówczas jeszcze arcybiskupa krakowskiego. Przyszły papież przyjeżdżał co roku i przywoził z sobą relikwie św. Stanisława i… kapelę góralską. Po wielu latach, już jako papież, mówił o duchowym szlaku, jaki biegnie przez Polskę od Gniezna, kolebki Kościoła i polskiej państwowości, przez duchową stolicę w Częstochowie, do Krakowa, a więc od świętego Wojciecha do świętego Stanisława poprzez Bogurodzicę Dziewicę.

W tym roku wierni wraz z duchowieństwem – jak to czynione jest od dziesiątków lat –przeszli z relikwiami męczennika ulicami Gniezna, a później modlili się wspólnie w katedrze gnieźnieńskiej, dziękując w sposób szczególny za 600-letnie dziedzictwo prymasowskie, które nierozerwalnie związane jest z Gnieznem i zasiewem krwi św. Wojciecha – głównego patrona Polski.

> Sobota – nieszpory i błogosławieństwo
> Niedziela – 600-lecie prymasostwa w Polsce 

B. Kruszyk

 

video P. Kujawski

 

Fot. J. Andrzejewski