Trwają Gnieźnieńskie Dni Judaizmu

Opowieścią Firy Mełamedzon rozpoczęły się 14 stycznia w Gnieźnie tegoroczne obchody Dni Judaizmu. W ramach obchodów także międzynarodowa konferencja naukowa w Kolegium Europejskim oraz koncert warszawskiego zespołu Szir Aviv.

Fira, przedwojenna poznańska żydówka wyjechała z Polski tuż przed wojną, zabierając ze sobą sześć albumów pełnych zdjęć, pokazujących jej codzienne życie. Te właśnie fotografie wraz ze wspomnieniami zmarłej w 2014 r. kobiety złożyły się na album, który zatrzymuje czas i często jest jedynym śladem po ludziach, którzy wkrótce mieli zginąć. 14 stycznia podczas promocji książki Andrzeja Niziołka i Kseni Kosakowskiej „Fira: poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu” można było posłuchać opowieści jej autora o Firze, która swoją postawą, radością i energią przeczy zakorzenionym mocno stereotypom o pozycji, jaką Żydzi zajmowali w przedwojennym społeczeństwie. „Bez pamięci nie ma przyszłości – mówił Andrzej Niziołek. – Jeśli chcemy być ludźmi świadomymi naszych korzeni, jeśli chcemy budować nasze życie i nasze społeczeństwo w sposób mądry, to musimy pamiętać o tym, co się zdarzyło. Dobrze, jeśli możemy o tym pamiętać nie tylko przez podręcznikowe opisy, pokazujące ogólne tło wydarzeń, ale kiedy możemy spojrzeć niejako przez mikroskop. Dzięki tej książce zaglądamy w tamte lata, widzimy w szczegółach twarze i charaktery ludzi, ich historię, ich adresy. Z naszej codzienności przenosimy się w ich codzienność”.

15 stycznia w Kolegium Europejskim rozpoczęła się także Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Mistycyzm i magia w myśli żydowskiej”. Wysłuchać można było wykładu prof. Rachel Eliot, promującej również swoją książkę „Dybuki i kobiety żydowskie w historii społecznej, myśli mistycznej i folklorze”. Ks. Waldemar Szczerbiński, odpowiedzialny za dialog z judaizmem w archidiecezji gnieźnieńskiej, mówił o charakterystyce mistyki żydowskiej w myśli A. J. Heschela. W programie również: Mistycyzm z poezji Bułata Okudżawy, realizm i magia u Marca Chagalla, ślady żydowskiego mistycyzmu w twórczości Karla Rahnera, źródła żydowskiej magii ludowej czy anioły w pismach przedstawicieli judaizmu reformowalnego.

Zwieńczeniem Gnieźnieńskich Dni Judaizmu będzie piątkowy koncert zespołu Szir Aviv z Warszawy. Początek godz. 19.00, wstęp wolny. Powstały w 2010 r. zespół ośmiorga młodych śpiewaków stawia sobie za cel przywrócenie w Polsce tradycji śpiewu synagogalnego, nieznanego szerszej publiczności. Śpiewają głównie w języku hebrajskim, ale również z jidysz i ladino (dialekt judeo-hiszpański) pieśni związane z żydowskimi świętami: Szabatem, Chanuką, Purim, Pesach, Jom Kippur i innymi ważnymi wydarzeniami w roku.

MB
Fot. M. Białkowska