Września: upamiętniono kapłanów męczenników

W obchodzony 29 kwietnia Dzień Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego we Wrześni upamiętniono kapłanów męczenników, którzy pochodzili lub posługiwali na ziemi wrzesińskiej i zginęli zamordowani w niemieckich obozach zagłady. W uroczystości uczestniczył biskup pomocniczy gnieźnieński Radosław Orchowicz, który przewodniczył Mszy św. i poświęcił tablicę ku czci i pamięci pomordowanych duchownych.

„Spotykamy się w dniu szczególnym – ustanowionym w 2002 roku przez Konferencję Episkopatu Polski – Dniu Męczeństwa Duchowieństwa Polskiego w czasie II wojny światowej, który ma upamiętniać księży – ofiary systemów totalitarnych, szczególnie nazizmu i komunizmu. Modlimy się dziś i wspominamy tych, którzy zginęli, polecamy tych, którzy przeżyli wojnę, a przeszli już przez bramę śmierci i przyzywamy wstawiennictwa wyniesionych na ołtarze męczenników II wojny światowej” – mówił bp Orchowicz przypominając, że w czasie okupacji zginęło blisko 20 procent polskiego duchowieństwa.

„1932 księży diecezjalnych i kleryków, w tym 6 biskupów, 850 zakonników, 289 sióstr zakonnych. Byli prześladowani i cierpieli, bo byli katolickimi duchownymi, bo należeli do Kościoła, bo byli Polakami” – podkreślił biskup pomocniczy gnieźnieński, przypominając, że archidiecezja gnieźnieńska należała do najbardziej doświadczonych, straciła bowiem 40 procent duchownych.

„Napawa więc dumą i uznaniem – mówił dalej – że młodzież z Zespołu Szkół Politechnicznych im. Bohaterów Monte Cassino i parafii pw. św. Królowej Jadwigi we Wrześni, prowadzona przez katechetę ks. Leszka Zycha i swoich nauczycieli podjęła «Projekt Wiara i Pamięć». Dzięki wam przywołani zostają duchowni związani z ziemią wrzesińską, którzy ponieśli najwyższą cenę za bycie Polakami i kapłanami. Ufam, że wasze zaangażowanie – odwiedzanie miejsc kaźni, zdobywanie informacji o tamtych czasach, przygotowanie miejsca pamięci w szkole, wydanie publikacji i umieszczenie pamiątkowej tablicy na cmentarzu, przyczyni się do ocalenia pamięci, a jednocześnie – jak głosi tytuł publikacji – będzie to «więcej niż pamięć», bo przyczyni się do waszej odwagi i ofiarności w służbie Bogu i ludziom” – mówił bp Orchowicz.

Msza św. celebrowana była we wrzesińskim kościele pw. św. Królowej Jadwigi. Wcześniej w Zespole Szkół Politechnicznych odbyła się inauguracja „Projektu Wiara i Pamięć”, połączona z promocją książki „Więcej niż pamięć”. Uroczystość stanowiła również okazję do upamiętnienia 80. rocznicy Bitwy pod Monte Cassino.

Projekt „Wiara i Pamięć” upamiętnia męczeństwo katolickich duchownych w czasie II wojny światowej. Uczniowie wraz z opiekunami odwiedzili miejsca dawnych niemieckich obozów zagłady znajdujące się na terenie Niemiec, Austrii i Polski. Z tych miejsc męczeństwa zebrano do urny ziemię, która została umieszczona na ścianie pamięci w Zespole Szkół Politechnicznych we Wrześni. Uczniowie uporządkowali również groby kapłanów znajdujące się na wrzesińskim cmentarzu parafialnym. W ramach projektu we Wrzesińskim Ośrodku Kultury odbyły się dwa spotkania z dr. Anną Jagodzińską, emerytowanym pracownikiem Biura Upamiętnień Instytutu Pamięci Narodowej, która przedstawiła wykład o martyrologii duchownych w niemieckich obozach zagłady. Zaprezentowany został także film o obozie w Dachau, nagrodzony na IX Festiwalu Filmów Katolickich „Niepokalanów 1994”.

Efektem projektu jest wspomniana publikacja opisująca losy kapłanów męczenników ziemi wrzesińskiej oraz tablica pamiątkowa na cmentarzu parafialnym we Wrześni, którą bp Orchowicz poświęcił po zakończeniu Mszy świętej. Projekt merytorycznie wsparło Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich. Patronaty honorowe objęli starosta wrzesiński i burmistrz Wrześni. Zysk ze sprzedaży książki inicjatorzy projektu chcą przeznaczyć na rehabilitację absolwenta szkoły Marcina Powroźnika.

Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich, B. Kruszyk
Fot. Krzysztof Marek Nowak, Mirosław Jadryszak

29 kwietnia 2024